Natuurlijk kapitaal is de voorraad natuurlijke hulpbronnen in de wereld. Van bos tot ondergrond, en van mineraal tot metaal. Ook wind, water, zon en fossiele energiebronnen vallen hieronder. Daarmee is natuurlijk kapitaal de basis van onze economie. Om de transitie naar een circulaire economie in te zetten, is het belangrijk de kringlopen van deze natuurlijke kapitaalstromen te leren sluiten. Want ieder jaar nemen we meer aan natuurlijk kapitaal dan dat de aarde produceert.
Niet hernieuwbaar natuurlijk kapitaal
Natuurlijk kapitaal is in te delen in verschillende categorieën. Een deel van de natuurlijke hulpbronnen is niet hernieuwbaar. Aardgas en aardolie bijvoorbeeld. Met aardgas verwarmen we onze huizen. En van aardolie wordt benzine gemaakt. We rijden erop, en na verbruik kunnen we deze bron niet meer aanwenden.
Wel hernieuwbaar natuurlijk kapitaal
Een ander deel is wél hernieuwbaar. Uit die natuurlijke hulpbronnen kunnen we eindeloos putten. Denk aan de wind waarmee we energie kunnen opwekken. En denk aan de zon, en aan de warmte die we uit de aarde kunnen onttrekken. Die bronnen zijn onuitputtelijk.
Natuurlijk kapitaal dat uitgeput kan raken, maar wel hernieuwbaar is
Dan zijn er bronnen die weliswaar uitgeput kunnen raken, maar ook opnieuw gebruikt kunnen worden. Voorwaarde is dat we er goed voor zorgen. We zullen het natuurlijke ecosysteem moeten onderhouden en herstellen om te voorkomen dat we ook die bronnen uitputten. Dat betekent dat we de kringlopen moeten leren sluiten.
Metalen in windturbines
Een simpel voorbeeld van deze natuurlijke kapitaalstroom is metaal. Metalen winnen we uit de aarde en raken steeds schaarser. Die zeldzame metalen gebruiken we bijvoorbeeld in windturbines voor schone energie. Wanneer we ons niet verantwoordelijk voelen voor het hergebruik van deze metalen, maken we de aarde verder op. We zullen de metalen op een slimme manier moeten terugwinnen, zodat ze behouden blijven en te hergebruiken zijn in ons ecosysteem.
Een uitdagende opdracht
Het onderhouden en herstellen van natuurlijk kapitaal is een uitdagende opdracht. Dat komt doordat ons economisch systeem al sinds dat we dat kennen lineair is. En deze lineaire economie groeit nog steeds, net als de wereldbevolking. Datzelfde geldt voor de wereldwijde afvalberg en het beslag op grondstoffen. De verwachting is dat het grondstoffengebruik in 2050 is verdrievoudigd.
Managen van natuurlijk kapitaal biedt legio kansen
Met de juiste kennis en ondersteuning biedt het managen van natuurlijk kapitaal ook legio kansen. Kansen om het morgen beter te doen. Beter voor de aarde. En beter voor het bedrijf. In het geval van de windturbines is het belangrijk om al in het ontwerp van de turbine rekening te houden met demontage en hergebruik. Ook de verwerking van de metalen na de gebruiksfase kan circulair worden gemaakt. Zo blijven de grondstoffen in de keten. Experimenteren met nieuwe verdienmodellen kan ook. Materialen en producten blijven eigendom van de fabrikant; er worden as-a-service contracten afgesloten. De mogelijkheden zijn legio, de kansen ook.
Zelf de regie over natuurlijk kapitaal
Wat zeker is: hoe beter een organisatie in staat is zelf de regie gaat voeren over haar natuurlijk kapitaal, hoe groter de kansen om grondstoffen zo lang mogelijk te gebruiken en te hergebruiken. En hoe beter de vooruitzichten op winstgevende duurzaamheid. Dat maakt grondstoffenmanagement een essentieel onderdeel van iedere bedrijfsvoering.
Meer informatie over natuurlijk kapitaal
