Zo houdt u in een tender voor afval rekening met duurzaamheid én kosten

Circulaire Economie

Duurzaamheid is een essentiële factor om op te sturen bij tenders. In dit artikel leest u hoe u dit thema in uw tender voor uw afvalmanagement centraal kunt stellen en hoe u daarmee tegelijk de kosten in balans houdt.

Terwijl voor aanbestedingen in afvalmanagement de toetsing op duurzaamheid wettelijk al stevig is verankerd is, zien we dat bij tenders – die niet aan aanbestedingwetgeving onderhevig zijn – duurzaamheidscriteria ook voorzichtig een rol beginnen in te nemen. Dit komt onder meer voort uit de groeiende aandacht voor maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO), risicobeheersing en de wens om een positieve bedrijfsreputatie te behouden of te verbeteren.

Duurzaam inkopen en regelgeving

En ook Europese regelgeving speelt een rol. Met verschillende richtlijnen zet de EU zich in om duurzaamheid diep te verankeren in de inkoopprocessen van organisaties; van overheden tot bedrijven. Deze richtlijnen bieden praktische stappen voor het integreren van duurzaamheidscriteria in aanbestedingsprocessen, van de voorbereidingsfase tot het contractbeheer. Ook voor bedrijven die niet aan aanbestedingswetgeving hoeven te voldoen, vormen ze een nuttige leidraad bij het uitschrijven van tenders voor hun afvalmanagement. Al was het maar om in de pas te blijven lopen met een belangrijke nieuwe Europese richtlijn: de CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive).

De CSRD: verplicht rapporteren over duurzaamheid

De CSRD verplicht bepaalde ondernemingen om uitgebreid te rapporteren over hun duurzaamheidsprestaties. Kort gezegd gaat het hierbij om grote ondernemingen, medium-grote ondernemingen en beursgenoteerde MKB’s. Welke ondernemingen precies onder de CSDR-verplichtingen vallen en vanaf wanneer, kunt u lezen in dit handige CSDR-stappenplan.

De ESRS E5 is het hoofdstuk van de CSRD dat specifiek is gericht op ‘resource use’, waaronder ook afvalmanagement valt. Daarin worden verschillende rapportageverplichtingen genoemd die gaan over hulpbronnengebruik en de circulaire economie. Hieronder vallen inkomende stromen, uitgaande stromen en afval en emissies. De CSRD eist dus inzicht in de hoeveelheid en soorten gegenereerd afval en de wijze van afvalbeheer (bijvoorbeeld hergebruik, recycling en verbranding).

Ook voor kleine en middelgrote bedrijven relevant

Hoewel veel middelgrote en kleine ondernemingen momenteel nog zijn vrijgesteld van CSRD-rapportageverplichtingen, zullen ook zij de impact van deze richtlijn gaan voelen. Grote bedrijven zullen namelijk inzicht in de duurzaamheidsprestaties van hun leveranciers vereisen om aan hun eigen CSRD-verplichtingen te kunnen voldoen. Dit betekent dat ook kleinere bedrijven er slim aan doen te beginnen met het verzamelen en rapporteren over de duurzaamheid van hun eigen afvalmanagement, om zaken te kunnen (blijven) doen met grotere partners.

Sturen op duurzaamheid in tenders: zo doet u dat

De CSRD onderstreept het toenemende belang van duurzaamheid als een kernonderdeel in tenderprocessen voor afvalmanagement. Dit brengt ons bij de cruciale vraag: hoe kan duurzaamheid effectief worden geïntegreerd in deze processen? Zowel Best Value Procurement (BVP) als Economisch Meest Voordelige Inschrijving (EMVI) bieden waardevolle methodieken om dit doel te bereiken.

Tender op basis van BVP en EMVI

BVP en EMVI verschuiven de focus van kosten naar waardecreatie, expertise en innovatie. Waar BVP leveranciers selecteert op basis van prestatievermogen en toegevoegde waarde, legt EMVI de nadruk op het aanbod dat de beste prijs-kwaliteitverhouding biedt. Beide methoden zijn geschikt om duurzaamheid een centrale plaats te geven in tenders. Door het belang van kwaliteit, innovatie en duurzaamheid te benadrukken, stimuleren deze methoden bedrijven oplossingen te ontwikkelen die niet alleen kosten besparen op de korte termijn, maar ook bijdragen aan het behalen van duurzame en sociale doelstellingen op de lange termijn.

Criteria voor duurzaamheid in afvalmanagement

Zowel BVP als EMVI moedigen aanbieders aan om vooruitstrevende en duurzame oplossingen te presenteren die voordelen bieden voor de lange termijn. Voor het beoordelen van aanbieders op duurzaamheidsgebied kunnen in de tender diverse criteria worden opgenomen, zoals:

Vermindering van afvalproductie: het toepassen van strategieën om afval aan de bron te minimaliseren.
Verhoging van herbruikbaarheidspercentages en recycling.
Duurzame afvalverwerking: het inzetten van milieuvriendelijke methoden voor niet-herbruikbaar of recyclebaar afval.
Lokale inkoop ter vermindering van transportemissies.
Gebruik van circulaire materialen om afval te beperken.
Inzet van duurzame energiebronnen.
Implementatie van een milieuvriendelijk wagenpark.

Met BVP en EMVI, kunnen organisaties dus een meer inclusieve en holistische tenderstrategie hanteren, die duurzaamheid op de voorgrond plaatst zonder de kosten uit het oog te verliezen.

Duurzaamheid en kosten in balans

Bij menig tender ligt de focus nog op het vinden van de optie met de laagste prijs. Wanneer duurzaamheid een rol speelt in de besluitvorming, is het belangrijk om verder te kijken dan enkel de initiële kosten. Hier komt het concept Total Cost of Ownership (TCO) om de hoek kijken. In het geval van afvalmanagement spreken we dan van Total Cost of Waste (TCW).

TCW richt zich niet alleen op de kosten, maar ook op de kwaliteit van het afvalbeheerproces, afvalprestaties en duurzaamheid (CO2-reductie). Door deze bredere kijk kunnen organisaties zien dat duurzame opties ook financieel voordeliger kunnen uitpakken, door lagere operationele kosten, minder afval, hogere kwaliteit en meer efficiëntie. Dit helpt om de focus in het tenderproces te verschuiven van simpelweg de goedkoopste aanbieder, naar de aanbieder die de beste waarde biedt, zowel financieel als voor het milieu.

Dit helpt om de focus in het tenderproces te verschuiven van simpelweg de goedkoopste aanbieder, naar de aanbieder die de beste waarde biedt, zowel financieel als voor het milieu.

Een voorbeeld uit de praktijk: Vaak worden in tenders vooraf vastgestelde lijsten van verwerkers en prijzen per afvalstroom gevraagd. Dit beperkt de mogelijkheid om te profiteren van flexibele, duurzame en kostenefficiënte oplossingen. Juist door een flexibele poule van verwerkers te hanteren, zoals Milgro doet, kan voor elke stroom steeds het beste rendement worden gerealiseerd, zowel financieel als op het gebied van duurzaamheid. Door enkel afvalstromen aan een prijs te koppelen, wordt bovendien het potentieel van optimalisatie van afvalstromen over het hoofd gezien. TCW biedt daarom een meer holistische kijk op afvalmanagement door niet alleen de directe kosten, maar ook de milieu-impact en langetermijnbesparingen mee te wegen, waardoor het een essentiële maatstaf wordt voor toekomstgerichte afvaltenders.

De voordelen van duurzaam afvalmanagement

Het centraal stellen van duurzaamheidsscriteria in een tender voor afvalmanagement biedt bedrijven verschillende voordelen, zoals:

milieuvoordelen: vermindering van CO2-uitstoot en afvalproductie,
kostenbesparingen: lagere verwerkings- en transportkosten door efficiënter afvalmanagement,
verbeterde reputatie: een sterker merk dat wordt geassocieerd met duurzaamheid en maatschappelijke verantwoordelijkheid,
voldoen aan (toekomstige) regelgeving: het vermijden van boetes door te voldoen aan lokale en internationale milieuwetgeving,
innovatiekansen: het stimuleren van innovatie binnen de organisatie om duurzamere oplossingen te vinden.

Door de focus in uw tender voor afvalmanagement te leggen op duurzaamheid, wordt innovatie gestimuleerd en de maatschappelijke reputatie van het bedrijf versterkt. Het is dus tijd voor bedrijven om duurzaamheid niet als een kostenpost te zien, maar als een investering in de toekomst.

Bent u klaar om uw afvaltender toekomstgericht te maken?

Tenders die nog puur draaien om een prijsafgifte en het benoemen van de betrokken onderaannemers, beperken de flexibiliteit in het benaderen van kosten en service. Door de focus in uw tender voor afvalmanagement te leggen op duurzaamheid, wordt innovatie gestimuleerd en de maatschappelijke reputatie van het bedrijf versterkt. En ook de CFO kan gerust ademhalen, want met duurzaam afvalmanagement worden ook nog eens kosten bespaard. Het is dus tijd voor bedrijven om duurzaamheid niet als een kostenpost te zien, maar als een investering in de toekomst. Als partner in duurzaam afval- en grondstoffenmanagement, vertelt Milgro u daar graag meer over.