Een levenscyclusanalyse of Life Cycle Assessment (LCA) berekent de milieu-impact van een product, proces of dienst gedurende alle levensfases. Van de extractie van grondstoffen om het product te maken tot aan de verwerking van de reststromen die vrijkomen bij de eindelevensfase. Een LCA heeft vaak als doel richting te geven aan verduurzaming, onder andere door opties tegen elkaar af te wegen. Want wat is duurzamer als je alle levensfases beschouwt: Elektrisch of op benzine rijden? Sojaproducten eten of toch vlees? Een herbruikbare koffiemok of een wegwerpbeker?
Alle factoren mee laten wegen
Deze vragen zijn niet makkelijk te beantwoorden, wanneer je alle factoren die invloed hebben op het milieu tegen elkaar afweegt. Zo lijkt het voor veel mensen logisch dat een herbruikbare koffiebeker duurzamer is dan een wegwerp variant. Maar uit een LCA-onderzoek is gebleken dat dit van een aantal factoren afhankelijk is. Zo is het belangrijk dat de herbruikbare mok efficiënt (en bij voorkeur ook met ecologische zeep) gewassen wordt. Daarnaast is het aantal keren dat een mok wordt hergebruikt van belang. Het onderzoek toont aan dat het omslagpunt ergens tussen de 10 en 100 keer hergebruik ligt , afhankelijk van de andere factoren in de levenscyclus. Deze inzichten kunnen gebruikt worden om effectief maatregelen te treffen, zodat de herbruikbare mok ook daadwerkelijk leidt tot minder milieu-impact.
Daarnaast is het ook van belang om rekening te houden met verschillende milieueffecten. Zo lijkt op het eerste gezicht elektrisch rijden een duurzamer alternatief dan rijden op fossiele brandstoffen, maar uit een LCA-onderzoek blijkt dat dit niet voor alle impact categorieën het geval is. Elektrisch rijden realiseert weliswaar de uitstoot van broeikasgassen, maar daartegenover staat een toename humane toxiciteit. Het is van belang om ook deze inzichten mee te nemen in verdere productontwikkelingen.
Het doel van LCA
Life Cycle Assessment is een internationaal erkende methodiek die de ecologische footprint van een product berekent, op basis van vastgestelde standaarden. Motivatie voor het inzetten van LCA is veelal het willen voldoen aan richtlijnen van leveranciers en klanten of het als organisatie zelf verantwoordelijkheid willen nemen op de veroorzaakte ecologische footprint. De uitkomst van een LCA kan worden weergegeven in een milieuprofiel, waarin te zien is in welke fases van het proces de milieueffecten het grootst zullen zijn. En waar dus het beste op geoptimaliseerd kan worden. Dit milieuprofiel wordt ook wel een EPD (Environmental Product Declaration) genoemd.
Geen impact verschuiving
De meest gebruikte LCA scope is cradle-to-grave. Hierbij worden alle fases (van begin tot eind) meegenomen in de analyse, waarbij elke fase zijn eigen impacts. Doordat alle fases worden meegenomen, voorkom je dat impacts van de ene naar de andere fase worden verschoven. Zo zijn er producten die heel efficiënt en met relatief lage milieu-impact kunnen worden geproduceerd, maar die een relatief korte levensduur hebben en die je aan het einde van de levensduur alleen kan verbranden. Daar tegenover kan een product staan dat meer milieu-impact in de productiefase veroorzaakt (bijvoorbeeld door de winning van hoogwaardige materialen), maar daardoor wel een langere levensduur heeft en goed herbruikbaar is. Over de gehele levenscyclus kan dat een vermindering van de milieu-impact betekenen. Door alle fases mee te nemen in de berekening kan deze verschuiving niet plaatsvinden. Op die manier behouden reststromen hun waarde als grondstof; de basis van de circulaire gedachte.
Kritiek op LCA
Zoals bij veel methoden is er ook kritiek op het gebruik van LCA. Zo wordt er, wanneer bestaande databases niet voldoende zijn, gebruik gemaakt van gemiddelden uit de sector. Als hiermee niet zorgvuldig wordt omgegaan, kunnen er onjuiste conclusies worden getrokken. Door het ontbreken van strikte regels en het selectief gebruiken of weglaten van bepaalde gegevens, kan de uitkomst in het voordeel van de producent worden beïnvloed. Deze problemen kunnen echter worden opgelost door een gespecialiseerd bureau in te schakelen en de gegevens te laten controleren volgens de ISO-normen.
Langetermijnvisie
Ook binnen een LCA is het van belang naar het grotere geheel te blijven kijken. Een LCA berekent de impact van een bestaand product, maar gaat tevens uit van de vergelijking met alternatieven. Een geheel ander product kan immers een veel duurzamer alternatief zijn dan het optimaliseren van het bestaande productieproces. Een goede norm om hierbij te hanteren is de mate van circulariteit. Hoe we de gehele keten closed-loop maken. Hoe we ervoor zorgen dat duurzaam afvalmanagement op termijn duurzaam grondstofmanagement wordt. En hoe we ons natuurlijk kapitaal onderhouden én behouden voor de lange termijn.
Over Milgro
Milgro levert inzicht, overzicht en continuïteit in duurzaam afval- en grondstoffenbeheer en ontzorgt hiermee haar opdrachtgevers. Wij zetten onder andere gevalideerde en objectieve LCA-data in om impact te berekenen voor onze opdrachtgevers en partners, zoals bijvoorbeeld zichtbaar in onze vernieuwde CO2-rapportage. Met het verkregen inzicht stellen wij, samen met onze technologie, methodiek en aanpak, organisaties in staat om de grondstoffentransitie succesvol door te voeren. Met als resultaat winstgevende duurzaamheid: earn & earth together.
Hoe rekent u onzichtbare impact mee?
Milgro werkt met de LCA-methode: alle factoren van de levenscyclus van het product worden meegewogen. Zo bent u verzekerd van een compleet beeld van uw impact en kunt u toewerken naar een circulaire bedrijfsvoering.
Kennis maken of extra informatie gewenst?
Wij vertellen u graag vrijblijvend meer over ons duurzaam afval- en grondstoffenmanagement. Klik hier en wij nemen z.s.m. contact met u op.
Op de hoogte blijven
Op de hoogte blijven van alle nieuwe ontwikkelingen? Volg ons op LinkedIn en Instagram of abonneer u op de nieuwsbrief. Bent u nieuwsgierig naar wat Milgro voor uw bedrijfsvoering en afvalproces kan betekenen? Neem dan contact op.