Op 25 januari 2021 kondigde de staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat een wijziging aan van het derde Landelijk Afvalbeheerplan (LAP3). Het Circulair Materialenplan (CMP1) stond als opvolger gepland voor december 2023. De deadline is recent echter verplaatst naar 29 december 2025.
Milgro blijft de ontwikkelingen rondom CMP1 graag voor u volgen. Bent u nieuwsgierig welke wijzigingen er zullen plaatsvinden rondom afvalbeheer en afvalpreventie? In dit artikel leest u alles over.
Verantwoord afvalbeheer
In de aanloop naar een duurzame samenleving is verantwoord beheer van afval cruciaal. Daarom is het belangrijk dat overheden, bedrijven en burgers hieraan bijdragen. Iedereen die handelingen uitvoert met afvalstoffen is verplicht om daarbij het milieu te beschermen. Daarom zijn er richtlijnen opgesteld voor het omgaan met verschillende afvalstromen.
LAP3: beleidskader voor afvalbeheer- en preventie
Op 28 december 2017 trad het derde Landelijk Afvalbeheerplan in werking. Dit beleidskader bevat richtlijnen over het beheer en de preventie van afval. Het LAP3 beschrijft welke verplichtingen en mogelijkheden er gelden voor elk onderdeel van de afvalketen.
De focus van het beleid ligt voornamelijk op de verwerking van materialen, het inzamelen, recyclen, verbranden en storten van afval. Het LAP3 onderscheidt 85 verschillende afvalstromen, ieder uitgewerkt in een sectorplan. De sectorplannen dienen als verduidelijking op het beleid of als afwijking op een algemene beleidslijn. Ook fungeren de sectorplannen als toetsingskader bij vergunningverlening.
Waarom wijzigt LAP3 naar CPM1?
De wijziging van LAP3 naar CMP1 sluit aan bij de bestaande transitie richting een circulaire economie. De naamswijziging alleen al is passend hiervoor. Het Circulair Materialenplan heeft het bevorderen van innovatie voor een circulaire economie als belangrijk doel. Daarvoor zijn ambitieuze normen vastgesteld.
Het CPM1 daagt bedrijven uit om beter te presteren dan de minimumstandaard voor afvalverwerking. Duurzaam afvalbeheer wordt juridisch bindend en er moet ruimte komen voor innovatieve oplossingen rondom het recyclen van materialen. Daarmee vormt het CMP1 een stimulans voor bedrijven om duurzamer te opereren en meer waarde te halen uit hun afvalstromen.
Uitgangspunten: dit weten we over het CPM1
Ondanks de ambitieuze doelstellingen van het CPM1 bestaat er nog geen absolute zekerheid over de specifieke wetgeving. We zetten op een rij welke uitgangspunten momenteel bekend zijn.
- Het CPM1 vormt een uitbreiding van het huidige LAP3. Hierbij zal strenger worden gestuurd op hergebruik en preventie vanuit de hogere treden van de afvalhiërarchie. Dit is van groot belang voor de circulaire economie. De 85 sectorplannen uit het LAP3 worden vervangen door 7 ketenplannen. Doordat afvalstromen daarbij vanaf de ontwerp- tot en met de afvalfase worden opgenomen, omvat het CPM1 de gehele keten van een stroom.
- Het CPM1 wordt verankerd in de Wet Milieubeheer. De verwerking van afval wordt dus juridisch bindend. Vergunningverleners beschikken daarmee over heldere kaders omtrent afvalverwerking, waarbij de focus ligt op preventie, hergebruik en recycling.
- Het CPM1 biedt bedrijven die technieken ontwikkelen voor de verwerking van producten en materialen meer ondersteuning. Zo komt er meer ruimte voor innovatie.
Bedrijven en overheden over het Circulair Materialenplan
In de zomer van 2021 verzamelde het ministerie input vanuit bedrijven en overheden via een enquête. Daarbij lag de focus op de huidige ervaring met het LAP3 en ideeën over het CPM1. Hier kwamen twee onderwerpen naar voren die volgens de respondenten van groot belang zijn voor het Circulair Materialenplan.
Allereerst stelt een groot deel van de respondenten dat er meer aandacht moet zijn voor de voorkant van de keten. Ze vinden dat het ministerie moet inzetten op de preventie van afval en het beperken van grondstoffengebruik. Ook moet de producenten- en ketenverantwoordelijkheid toenemen om een circulaire economie te kunnen realiseren.
Daarop aansluitend stellen veel respondenten dat er niet moet worden gesproken over het begrip ‘afval’, maar over ‘grondstof’. Het feit dat veel afvalstoffen nog als secundaire grondstof kunnen worden gebruikt vormt immers een belangrijk uitgangspunt van een circulaire economie. Wel vraagt dit om behoud van kwaliteit van recyclestromen. Daarvoor is het belangrijk dat vervuiling en waardeverlies bij het recyclen van materialen zoveel mogelijk wordt voorkomen.
Uit de enquête bleek tevens dat respondenten verwachten dat het CMP1 strenger en eenduidiger wordt. Het Circulair Materialenplan moet het nemen en handhaven van uniforme beslissingen door overheidsorganen stimuleren. Het uniforme beleid moet de kans op interpretatieverschillen verkleinen.
Het is de vraag of de resultaten van de enquête worden geïmplementeerd in het CMP1. Toch geeft deze input helder inzicht in hoe het CMP1 volgens veel bedrijven vorm zou moeten krijgen.
Preventie als beste oplossing
Het Circulair Materialenplan heeft het bevorderen van duurzaam afvalbeheerbeleid als doel. Daarbij staat afvalhiërarchie centraal. Verwerkingsmethoden met een lagere milieubelasting hebben prioriteit. Preventie van het ontstaan van afval wordt in het CMP1 dan ook beschouwd als de meest wenselijke aanpak.
Dit sluit aan bij de visie van Milgro op de circulaire economie. Lees hier waarom wij vinden dat recycling eigenlijk niet écht circulair is. Daarom moet het accent altijd liggen op het verminderen van verspilling. Milgro streeft ernaar om grondstoffen zo lang mogelijk in de keten te houden en geen afval te laten worden. Daarvoor is inzicht in uw bedrijfsafvalstromen van essentieel belang.
Op de hoogte blijven over het CPM1?
Milgro houdt de ontwikkelingen rondom het Circulair Materialenplan natuurlijk voor u in de gaten. Volg ons voor het laatste nieuws op LinkedIn of abonneer u op de nieuwsbrief. Zo blijft u altijd op de hoogte.
Start met een afvalscan
Wilt u meer weten over compliant werken? Start dan met een waste scan. Wij vertellen u graag meer over de mogelijkheden van duurzaam afvalmanagement voor uw organisatie.
