Hoe het Greenhouse Gas protocol CO2- emissies uit recycling berekent en toekent. En waarom Milgro het net even anders doet.

CO2 Duurzame rapportages EU wetgeving

Het meten van emissies uit afval vormt een belangrijk onderdeel van het GHG protocol. Hiervoor worden verschillende methoden toegepast. In dit artikel vergelijken we de manier waarop het Greenhouse Gas protocol emissies van afval meet met de benadering van Milgro. Ontdek hoe deze benaderingen zich tot elkaar verhouden en hoe Milgro uw bedrijf helpt om uw CO₂-impact te verlagen.

We beginnen eerst bij het begin: het Greenhouse Gas (GHG) protocol Om klimaatverandering aan te kunnen pakken is inzicht in de uitstoot van broeikasgassen onmisbaar. Daarom is het GGH opgezet: een gestandaardiseerde aanpak om emissies te kwantificeren. Het protocol biedt (overheids)instanties en bedrijven een datagedreven benadering voor het monitoren van CO₂-uitstoot.

Het Greenhouse Gas protocol en emissies meten van afval

De breedste categorie van broeikasgasemissies valt binnen de zogenaamde scope 3 van het Greenhouse Gas protocol. Dit omvat alle overige, indirecte emissies die voortkomen uit de activiteiten van een organisatie. In scope 3 kunnen emissies van het recyclingproces zowel achterin als voorin de keten ontstaan: een organisatie kan gerecycled materiaal inzetten of zelf afval produceren dat weer gerecycled kan worden. Maar ook valt de end-of-life emissie van de eindgebruiker, wanneer het afval wordt, onder scope 3.

Het Greenhouse Gas protocol biedt richtlijnen waarmee u de uitstoot van deze materialen binnen scope 3 op de juiste manier kunt achterhalen.

Wie rapporteert in scope 3?

Bij het recyclen van reststromen komen emissies vrij, hier wordt ook wel naar verwezen als de Cradle to Gate-emissies van recycled materiaal. Vanzelfsprekend boeken recyclingbedrijven deze emissies in hun scope 1 en 2.

Maar wie in de keten rapporteert deze emissies in zijn scope 3? De producent van de recyclebare producten? Het bedrijf dat het afval naar het recyclingbedrijf stuurt? Of het bedrijf dat het gerecycelde materiaal weer inzet in de productie? Om op deze vraag antwoord te kunnen geven, moeten we dieper duiken in het GHG-protocol.

Maar wie in de keten rapporteert deze emissies in zijn scope 3? De producent van de recyclbare producten? Het bedrijf dat het afval naar het recyclingbedrijf stuurt? Of het bedrijf dat het gerecycelde materiaal weer inzet in de productie?

De richtlijnen van het GHG-protocol kunnen samengevat worden in drie kernprincipes:

Bedrijven rapporten in scope 3 over emissies van afvalverwerking van het eigen afval (upstream scope 3 want afvalverwerking is een dienst die wordt ingekocht) maar ook end-of-life afvalstromen (downstream)
Cradle to Gate emissies uit recycling worden door het bedrijf wat het materiaal inkoop gerapporteerd in scope 3. Dit principe noemen we de recycled content method
Bedrijven moeten ook rapporteren over emissies uit afvalverwerking in de end of life-fase; dus het afval wat bij de eindgebruiker ontstaat. Door ontwerpkeuzes kan recycling makkelijker of mogelijk gemaakt worden wat de emissies uit afval in deze fase reduceert.

Er wordt dus een knip gezet op het moment van recycling waarin emissies uit de eerste life cycle niet meetellen bij de tweede life cycle. Dit wordt duidelijk aan de hand van een voorbeeld:

Voorbeeld: te bruin gebakken koekjes

In een koekjesfabriek wordt een foutje gemaak. De temperatuur stond te hoog en de kleur van de koekjes voldoen niet aan de geldende richtlijnen. Ze belanden bij het afval en worden aangeboden aan een verwerker die er varkensvoer van maakt. Wat betekent dit voor de berekening in scope 3?

Voor de koekjesfabriek: De fabriek weet dat de varkensboer de emissies uit recycling rapporteert in scope 3. Enkel emissies uit het transport naar de veevoerproducent kunnen optioneel opgenomen worden in scope 3.

Voor de veevoerproducent: Emissies uit recycling zijn voor hem onderdeel van scope 1 en 2. De veevoederproducent kan dit voer aanprijzen als circulaire varkensvoer met zeer lage emissies.

Voor de varkensboer: Rapporteert op de emisses over de de inkoop van veevoer. De emissies van de productie van koekjes tellen hier niet in mee.

Conclusie uit het voorbeeld

Alle drie de partijen kunnen zich terecht prijzen voor het maken van duurzame keuzes. Wat als de koekjes, hoewel te bruin gebakken, nog goed eetbaar waren maar enkel niet voldeden aan de esthetische eisen? Was de meest ecologische keuze niet geweest om de koekjes toch te gebruiken waar ze voor bedoeld zijn? Namelijk voor menselijke consumptie.

Als je grondstoffengebruik als maatstaf neemt, is het goed om verder te kijken dan alleen de directe kosten. Binnen de berekening van het GGP wordt enkel gekeken naar emissies. Wij kijken daarnaast ook naar het gebruik van grondstoffen en hoe je dit gebruik, zelfs met de juiste intenties, zo efficiënt mogelijk maakt. En als we vanuit dat perspectief naar grondstoffen kijken, kunnen we concluderen dat het een omweg is om veevoer te maken van afgekeurde koekjes

Vermeden emissies (scope 4) en waarom deze minder duurzaam zijn dan dat ze klinken

Bedrijven kunnen er voor kiezen om emissies te rapporteren over ‘vermeden emissies’, soms ook wel scope 4 genoemd. Avoided emissions of vermeden emissies zijn broeikasgasemissies die worden voorkomen door de implementatie van duurzame praktijken of technologieën. In het geval van afval recycling betreft dit emissies die voorkomen worden door het gebruik van recycled materiaal in plaats van virgin grondstoffen.

Dat klinkt positief. Toch zijn producten met grote vermeden emissies niet altijd het meest duurzaam. Terug naar het voorbeeld van het te bruingebakken koekje. De veevoeder producent zal voor het circulaire veevoer mogelijk aanprijzen met de emissies die voorkomen worden doordat er geen ‘virgin’ mais, graan of soja gebruikt hoeft te worden. Maar in de emissies van het varkensvoer hoeft de veevoederproducent geen rekening te houden met de emissies van het produceren van het te bruingebakken koekje.

De ladder van Moerman laat zien dat de productie van veevoer uit voedselresten en goede, circulaire oplossing is. Maar om echt te sturen zuinige omgang van onze grondstoffen, ons natuurlijk kapitaal, hebben we een aanvullend perspectief nodig op de emissies zoals deze gerapporteerd worden binnen het GHG-protocol. Dit legt meteen bloot waarom Milgro kiest voor een nuance op de berekening van emissies uit afval- en reststromen.

Maar om echt te sturen zuinige omgang van onze grondstoffen, ons natuurlijk kapitaal, hebben we een aanvullend perspectief nodig op de emissies zoals deze gerapporteerd worden binnen het GHG-protocol.

Milgro en emissies meten van afval

Milgro hanteert een hollistische circulaire benadering voor het meten van emissies uit afval- en reststromen. We belichten daarbij de volledige levenscyclus van grondstoffen, inclusief emissies uit recycling en vermeden emissies. Zo geven we een compleet beeld van emissies van afvalstromen die worden aangeboden ter recycling. De totale emissies die we toekennen aan een afvalstroom worden opgebouwd uit de volgende vier levensfases:

Productie: de delving en bewerking van grondstoffen, materialen of producten
Transport: van de ontdoener van het afval naar de verwerker
Verwerking: de emissies die voortkomen uit het afvalverwerking- of recyclingproces.
Voorkomen: voorkomen emissies door het inzetten van secundaire grondstoffen in plaats van van nieuwgewonnen (virgin) grondstoffen.

Voordelen van de Milgro benadering

Deze benadering biedt een groot aantal voordelen. We zetten ze samenvattend op een rij:

De methode geeft inzicht in de voordelen van recycling, maar zet deze ook in verhouding tot innovaties die resulteren in minder afval. De berekening beloont de keuze die hoger op de r-ladder is en de keuzes kunnen met elkaar vergeleken worden.
Het wordt duidelijk voor welke grondstoffen er veel milieuwinst te behalen valt door recycling. En voor welke grondstofstromen het recyclingproces ecologisch relatief weinig winst oplevert. Dit omdat de emissies uit het recyclingproces nauwelijks opwegen tegen emissies uit de inzet van gerecyclede grondstoffen. Een goed voorbeeld ise glas of staal. Deze stromen kunnen volwaardig gerecycled worden. Dit kost echter wel veel energie. Met Milgro’s CO₂-analyse kan voor iedere afvalstroom een weloverwogen strategie gemaakt worden.

Eenvoudig rapporteren volgens het GHG-protocol

Milgro biedt bedrijven een effectief meetinstrument voor afvalanalyse. In ons dashboard wordt de CO₂-impact van afvalstromen binnen uw bedrijf berekend en gemonitord. De rapportages in ons dashboard bieden de data om de scope 3 emissies van de eigen afvalstomen in kaart te brengen en volgens het GHG-protocol hierop te rapporteren. In Milgro’s online dashboard is een feature ingebouwd die het mogelijk maken om op deze emissies in te zoomen.

Wilt u ook meer inzicht in uw afvalmanagement?

In dit artikel las u over de verschillende benaderingen van het GHG protocol en Milgro rondom het meten van emissies bij afvalstromen. Wilt u meer inzicht in uw afvalmanagement en emissies? Combineer de afvalmetingen van het Greenhouse Gas protocol dan met de brede benadering van Milgro. Zo krijgt u een volledig beeld van uw CO₂-impact. Dit biedt een goede basis voor het effectief verminderen van uw emissies.