Heeft u weleens gehoord van de term bee washing? Bedrijven en organisaties stellen dat hun producten of diensten bijenvriendelijk zijn of bijdragen aan de bescherming van de diertjes. In veel gevallen is dat ook zo. Maar soms zijn de beweringen sterk overdreven of zelfs helemaal niet waar.
Bee washing is daarmee een vorm van greenwashing. Op die manier presenteren bedrijven zich ten onrechte als milieuvriendelijk om zo hun imago te verbeteren. Dat gebeurt niet altijd bewust en gebeurt soms ook vanwege gebrek aan kennis. In dit artikel zetten we een aantal voorbeelden van bee washing op een rij. Ook vertellen we hoe we de bij wél kunnen helpen.
Bijen helpen?
De bij heeft het zwaar. Bijen zijn onmisbaar voor onze ecosystemen en voedselproductie. Dat komt omdat het dier een essentiële rol speelt bij de bestuiving van gewassen en wilde planten. Als de beschikbaarheid van planten afneemt, kan dit tot voedseltekorten en veranderingen in het gehele ecosysteem leiden.
Om deze reden dragen veel mensen bijen een warm hart toe. En dat weten bedrijven ook. Daarom spelen ze handig in op dit sentiment. Maar de bij wordt niet altijd zo goed geholpen als men denkt.
Bee washing in de praktijk
We zetten een aantal voorbeelden van bee washing op een rij:
‘Bijenvriendelijke’ producten en planten
Voor een bijenvriendelijke indruk worden producten soms verpakt met afbeeldingen van bijen en bloemen erop. Maar soms bevat het product ingrediënten of stoffen die schadelijk zijn voor de bij. Of ze worden geproduceerd op een manier die schadelijk voor ze is. Deze producten worden vervolgens ten onrechte voorzien van het label ‘bijenvriendelijk’.
Kleurrijke bloemenranden schieten de grond uit. U ziet ze misschien wel eens naast akkers, een prachtig gezicht. En hoewel een berm vol bloemen beter is dan een berm zonder bloemen, kan het schadelijk zijn als die bermen worden met landbouwgif. En wist u dat ook sommige planten en bloembollen uit tuincentra schadelijke gifstoffen voor bijen bevatten? Zo schieten de planten hun doel voorbij en kunnen ze zelfs schade toebrengen aan de bij. Gelukkig zijn er online of bij lokale kwekers veel alternatieven te vinden met bijvriendelijke planten die geen schadelijke gifstoffen bevatten.
Bloemenmengsels
Bijenvriendelijke zaadmengsels zijn razend populair. Steeds meer gemeenten en provincies zaaien er de bermen mee vol. Bloemenmengsels worden veel verkocht of zelfs uitgedeeld in promotiecampagnes. Maar wat u misschien niet weet, is dat deze bloemzaadjes niet altijd lokaal zijn. Daarmee zet u uitheemse bloemen in uw tuin, waar onze bijen helaas niets aan hebben. En dat terwijl de inheemse bij kieskeurig is en specifiek op zoek naar inheemse planten. Terwijl u geniet van mooie, kleurrijke bloemen, vliegt de bij nutteloos rond bloemen die soms niet eens nectar of stuifmeel bevatten.
Bijenhotels
Insectenhotels en bijenhotels zijn een slim bedacht concept, maar er kunnen ook nadelen aan kleven voor de bij. De meest bijen, maar liefst 80% nestelen het liefst in de grond. Een bijenhotel trekt alleen metselbijen aan. Ook de kwaliteit van het hotel is belangrijk. Als de gangetjes niet glad van binnen zijn, kunnen de bijen hun vleugels beschadigen. Soms zijn de gaten te groot of ondiep. Daar komt nog eens bij dat de meeste wilde bijen solitair zijn: ze willen niet te dicht bij elkaar verblijven. Vochtige bijenhotels kunnen een ideale broedplaats voor schimmels en parasieten, afhankelijk van het materiaal waarvan ze zijn gemaakt en de locatie waar het hotel hangt.
Bijenkasten
Bedrijven, zoals Milgro supporten de bij door het sponseren van een bijenkast. In bijenkasten verblijven honingbijen. Doordat imkeren steeds populairder wordt, zijn honingbijen in sommige gevallen concurrenten geworden van inheemse wilde bijen.
Honingbijen vliegen wel drie kilometer ver en eten nectar en stuifmeel. Wilde bijen vliegen vaak maar zo’n 150 meter ver. De impact van bijenvolken in bijenkasten op de omgeving kan dus groot zijn. Het is daarom van belang waar en hoe de bijenkasten geplaatst worden. Onze imker houdt sterk rekening met wilde bijen. Ook zet ze biodynamische behandeling van de bijen in: doordat de bijenkast is voorzien van speciale apparatuur weet ze precies wanneer ze wel en wanneer ze vooral niet moet ingrijpen.
Daarnaast is het goed om op te merken dat honingbijen ook nodig zijn als bestuivers. De Nationale Bijen Strategie gaat uit van een toename van alle bestuivers door een groei in aantal, groei in soort, een groei in voedselgewassen en een betere verspreiding van de bijen over heel Nederland.
Bee washing herkennen
Veel bedrijven denken een goede bijdrage te leveren aan de bescherming van bijen. De juiste kennis over bijen is daarom cruciaal, ook binnen bedrijven. Door zelf kennis op te doen, kunt u het juiste voorbeeld geven. Zo kunnen we bee washing samen uitroeien.
Hoe kunnen we de bijen wel helpen?
Hoe dragen we nu wel daadwerkelijk bij aan het welzijn van bijen? Daarvoor moeten we concrete acties ondernemen die van positieve invloed zijn op de habitat, voedselvoorziening en bescherming van bijen. Maar heel vaak is het ook juist een kwestie van iets níét doen.
- Biedt bijen nestelgelegenheid in de tuin, door niet alles keurig op te ruimen en winterklaar te maken. Laat afgeknakte stengels, rommelhoekjes met bladeren en dode takken liggen.
- Komt er ‘onkruid’ op in uw tuin? Dit zijn vaak juist inheemse planten die lokale wilde bijen aantrekken. Laat ze dus staan.
- Maai het gras minder vaak en gefaseerd. Zo verdwijnt niet de complete voedselvoorziening in een keer.
Daarnaast ligt er een grote rol voor bedrijven en overheden in de bescherming van bijen. Nederland bestaat grotendeels uit landbouwgebied. Daar moeten maatregelen worden genomen om bijen te helpen. Denk aan:
- Minder gif gebruiken.
- Een hoger waterpeil hanteren.
- Meer natuurlijke elementen behouden, zoals hagen en bomenrijen.
Milgro en de bij
Milgro is onlosmakelijk verbonden met de bij. Het diertje is opgenomen in ons logo. We sponsoren bijenkasten van Liquid Nature. Deze organisatie plaatst bijenkasten in landen waar economische groei en bescherming van biodiversiteit nodig is. De kasten worden strategisch geplaatst, zodat de bijenvolken niet concurreren met de lokale wilde bijen. Zo beschermen we heel bewust diverse bijensoorten.
Op de hoogte blijven
Op de hoogte blijven van alle nieuwe ontwikkelingen? Volg ons op LinkedIn en Instagram of abonneer u op de nieuwsbrief. Bent u nieuwsgierig naar wat Milgro voor uw bedrijfsvoering en afvalproces kan betekenen? Neem dan contact op.
